Özgür Brüksel Üniversitesi'nden Axel Cleeremans, Tel Aviv Üniversitesi'nden Liad Mudrik ve Sussex Üniversitesi'nden Anil Seth, bilincin doğasına ilişkin araştırmaların “kritik bir dönüm noktasında” olduğuna dikkat çekti.
Nörobilim, bilincin ilişkili olduğu beyin devrelerini kapsamlı bir şekilde haritalandırdı ancak araştırmacılara göre, bilinci mümkün kılan mekanizmalar konusunda teoriler hala büyük ölçüde farklılık gösteriyor. Bu nedenle bilim insanları farklı modelleri karşılaştırmak için koordineli bir araştırma programı talep ediyorlar.
Cleeremans şöyle açıkladı: “Bilinç bilimi artık sadece felsefi bir uğraş değil; insan olmanın anlamını ve toplumun geleceğini doğrudan etkileyen bir alandır.”
YAPAY ZEKA BEYİN
Frontiers in Science dergisinde yayınlanan inceleme, yapay zeka ve beyin arayüzü teknolojilerinin bilinç anlayışımızdan daha hızlı ilerlediği konusunda uyarıyor. İnsan benzeri davranışlar sergileyen sistemlerin gerçekte farkındalığa sahip olup olmadığı anlaşılmadan, etik sınırların bilinçsizce aşılabileceği ileri sürülüyor.
Ekip, gelecekte geliştirilecek “bilinç testleri” ile beyin hasarı olan hastalarda, fetüslerde, hayvanlarda, laboratuvar ortamında üretilen mini beyinlerde veya yapay zeka sistemlerinde bilincin tespit edilebileceğini öngörüyor. Böyle bir gelişme hem tıp hem de etik açısından devrim niteliğinde olacaktır.
BİRÇOK ALANI DÖNÜŞTÜREBİLİR
Bilincin bilimsel açıklaması, teknoloji yönetiminden ceza hukukuna kadar birçok alanı dönüştürebilir. Bilinçli farkındalık kavramı, hayvan haklarından yapay zeka etiğine kadar yeni tanımlar gerektirebilir.
Prof. Anil Seth'e göre, “Bilinç araştırmalarındaki ilerlemeler hem kendimizi hem de yapay zeka ve doğayla olan ilişkilerimizi yeniden tanımlayacak.”
Uzmanlar, bilinci anlamanın artık “lüks bir araştırma konusu” değil, insanlığın geleceğini şekillendirecek stratejik bir zorunluluk olduğuna inanıyor.