Yangını erken tespit eden dedektörün ilk yerli prototipi üretildi – Son Dakika Teknoloji Haberleri

Türkiye’de bilhassa yazları meydana gelen orman yangınlarına çözüm bulunması amacıyla NÜRDAM Müdürü Dr. Yalçın Kalkan öncülüğünde İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa (İÜC) Nanoteknoloji ve Biyoteknoloji Enstitüsü öğretim üyeleri Doç. Dr. Arif Kösemen ve Doç. Dr. Sadullah Öztürk tarafınca “Erken Uyarı Sistemine Haiz Yangın Algılayıcı Tasarımı ve İmalatı” projesi hazırlandı.

TÜBİTAK’tan destek almaya hak kazanan proje kapsamında, sensörler vasıtasıyla alevden yayılan ultraviyole ışınlarını algılayarak yangını tespit eden yerli kimyasal gazlı alev dedektörünün ilk prototipi yapılmış oldu.

Ortalama 100 metreden, hemen hemen kıvılcım aşamasındayken yangını tespit edebilen 360 aşama görüş alanına haiz dedektörün, daha da geliştirilerek gelecek yıl Dicle Teknokent’teki bir şirket tarafınca seri üretime geçirilmesi planlanıyor.

“YAZ AYLARINDA RAHATLIKLA KULLANILABİLECEK”

NÜRDAM Müdürü Kalkan, ülke genelinde bilhassa yazları yaşanmış olan orman yangınlarının mühim problemlerden biri bulunduğunu söylemiş oldu.

Bu probleme çözüm bulmak adına ülkeye ithal olarak getirilen alev dedektörlerinin tamamen yerli modelini üretmek için emek verme başlattıklarını belirten Kalkan, “Ürettiğimiz ilk prototip gazlı bir alev dedektörü. Bu alev dedektörü ortalama 100 metreden sinyal alabiliyor. En yakın ticari muadilleri, 30 metreye kadar idrak etme yapabiliyorlar. Rakiplerimiz 120 dereceye kadar idrak etme açısına sahipken, biz 360 derecede idrak etme yapabiliyoruz.” diye konuştu.

Kalkan, piyasadaki yarı iletken modelli alev dedektörlerinin, güneş ışığı altında bir çok süre hatalı sinyal verdiğine dikkati çekerek, şu detayları paylaştı:

“Ortada alev deposu olmamasına karşın güneşten aldıkları sinyallerden dolayı alev varmış şeklinde davrandıkları için yazları kapatılıyorlar. Geliştirdiğimiz filtreleme metoduyla bu hatalı sinyal mekanizması problemi de ortadan kalkmış oldu. Dolayısıyla yazları da rahatça kullanılabilecek bir sistemden bahsediyoruz.”

Ortalama 3 senelik emek verme sonucunda birçok değişik çeşit ve geometride modeller geliştirdiklerini özetleyen Kalkan, bununla ilgili çeşitli gazlar denediklerini, birçok özelliği optimize ettiklerini kaydetti.

“4 KAT DAHA UZUN KULLANIM ÖMRÜNE SAHİP”

Çalışabilir durumdaki bu prototipi daha da geliştireceklerini aktaran Kalkan, şu şekilde devam etti:

“Ortalama 3 ile 5 metre hata payıyla fazlaca geniş arazide alevi tespit edecek, hatta bir insan çakmağın taşıyla oynadığında, o çakmak taşından çıkan kıvılcımı tespit ederek sinyal üretebilecek, hem de bu sinyali algıladığında bölgeden 15 saniyelik kısa görüntüler alıp bunu ilgili merkezlere iletebilecek dedektör sistemi üstünde çalışıyoruz. Bu sayede bilhassa orman yangınlarının hem geniş arazilerde anında tespiti hem de failinin tespiti üstünde emek harcamalar yapıyoruz.”

Kalkan, Türkiye’de yarı iletken modelli alev dedektörlerinin olduğuna işaret ederek, “Bizim ürettiğimiz gazlı alev dedektörlerinin esasen dünyada ticari bir dengi yok. Gazlı alev dedektörlerinin artısı daha süratli ve doğru emek harcamaları, daha geniş açıdan idrak etme yapabilmeleri. Ortalama 10 senede, olduğu şeklinde çöpe atılacak yarı iletken alev dedektörünün ülkemize girişi, 5-6 bin avro bandında. Bizim, gazını değiştirerek, şu demek oluyor ki bakım sürecinden geçirerek, yarı iletken modele bakılırsa 4 kat daha uzun kullanım ömrüne haiz bu gazlı alev dedektörünü, şu an 3-4 bin lira bandında mal edebiliyoruz.” dedi.

Ürettikleri alev dedektörünün direkt ihraç edilebilecek bir ürün bulunduğunu özetleyen Kalkan, ürünün şu anda yatırımcısının bulunduğunu, prototipe ilişik ulusal ve internasyonal patent tescilinin ise kendisine ilişik bulunduğunu sözlerine ekledi.