Yaz aylarında karla dolan kuyuların soğutulması için hazırlıklara başlandı.
Erciyes Dağı eteklerindeki Hacılar ilçesinde, o yılların su ihtiyacını karşılamak amacıyla yaklaşık 500 yıl öncesine dayanan 1.200 kuyunun yaklaşık 300'ü, artık yaz aylarında soğuk su elde etmek amacıyla kullanılıyor.
Derinliği 7 metreye ulaşan kuyular kış aylarında tonlarca karla doluyor. Yerel halk bu yıl dağ yamaçlarında, özellikle kayalık ve gölgelik alanlarda biriken temiz karı torbalarla getirerek kuyulara döküyor.
Bölgedeki kuyuların büyük bir kısmı karla dolduğu ve kapakları yaza kadar açılamayacak şekilde kapatılırken, yaz başından bu yana açık olan ve bir nevi buzdolabı olarak kullanılan kuyularda karların kısmen erimesiyle elde edilen su, kovalarla çekilerek içiliyor. Kovalardaki karlar alındıktan sonra tabak ve kaselerde üzerine yoğurt, pekmez, ceviz ve fındık dökülerek yenir. Yaz aylarında sıcaklığın 35 dereceye ulaştığı ilçe sakinleri, havaların sıcak olduğu zamanlarda kar ve kuyulardan çıkan buz gibi sularla serinliyor.
Kentte, hafta sonu etkili olan sağanak yağışların ardından Hacılar ilçesinin en yüksek kesimlerinde kar kalınlığı 10 santimetreye ulaşırken, kuyular karla doldurulmaya hazırlanıyor. Bölgede yaşayanlar, tarihi kuyuların onarımı, bakımı, temizliği ve karla doldurulması için çalışmalarını sürdürüyor.
Bölgede kar çukuru bulunan ve bu kültürü yaşatmanın zor olduğunu söyleyen Mahmut Gengeç, şöyle konuştu: “Karları güzelce temizleyip dolguya hazırladık. Tamir edip yeniledik. Gemi tutkalı dediğimiz yapıştırıcıyla sızan yerleri onardık. Daha sonra içini temizledik. Kar kuyusunu doldurmaya başlayacağız.” dedi.
“GELENEK ÇÖKÜYOR OLSA BİLE YAPIYORUZ”
Kuyuları karla dolduracak işçi bulamadıklarını söyleyen Gengeç, şöyle konuştu: “Kuyuları karla doldurma geleneğinin 400 yıldır var olduğunu söylüyorlar ama 500-600 yıldır var olduğu tahmin ediliyor. Kesin bir tarih yok. Zaten geçmişte çeşme yoktu. Çeşmeler 1970'li yıllarda geldi. 1970'li yıllardan sonra tekrar kuyulara kar konuldu. Ondan sonra bu gelenek ve kültür yavaş yavaş azalmaya başladı ama biz hâlâ bunu yapıyoruz.” dedi.
“BURADA KAR SATIŞ SUYUDAN DAHA NET”
Kar kuyularının sağlık ve hijyen olmadığı yönündeki eleştirilere de yanıt veren Gengeç, şöyle konuştu: “Bazıları 'kirli' diyor ama bu doğru değil. Doğal sudan daha iyi. Buradaki kar dışarıda satılan sudan daha temiz. Ayrıca kar yağıyor. Kar erken gelir, biz de erken doldururuz. Biz hayatımız boyunca bu kuyuları doldurmaya niyetliyiz ama bizden sonra kim yapacak, doldurmayacak mı? Bu onların işi.” dedi.