SGK giriş tarihine göre değişen emeklilik sistemi, 94, 08 ve 2018 yıllarında işe başlayanlar için alternatif emeklilik modelleri oluşturuyor. 3600, 4.500 ve 5400 günlük prim baz alınarak oluşturulan modellerle, belirli koşulları yerine getiren vatandaşlar daha erken emeklilik imkânı kazanabilecek. Yaş, prim günü ve sigortalılık süresi gibi unsurlar dikkate alınarak hazırlanan bu düzenleme, milyonlarca sigortalı için farklı emeklilik seçeneklerini gündeme getiriyor.
Sigorta yılına göre emeklilik koşulları yeniden düzenleniyor
Sosyal güvenlik sisteminde yapılan son yeniliklerle, ilk işe giriş tarihine bağlı olarak şartları tekrar tanımlanıyor. 94, 08 ve 18 yıllarında çalışmaya başlayan sigortalılar için 3.600, 4.500 ve 5.400 günlük prim üzerinden kısmi emeklilik fırsatı sunuluyor. Yaş ve hizmet yılı dikkate alınarak oluşturulan bu modeller, erken yaşta emekli olmayı hedefleyen vatandaşlara alternatif çözümler sunuyor.
Farklı yıllar farklı sistemler
Türkiye’de emeklilik sistemi, sigorta giriş tarihine bağlı olarak değişiyor. 1994, 2008 ve 2018 gibi önemli tarihlerde çalışmaya başlayanlar için farklı prim günleriyle erken emeklilik yolları oluşturuluyor. Sosyal güvenlik düzeninde yer alan bu alternatif hesaplamalar, primi eksik olan ya da hizmet yılı az olan sigortalılara yeni fırsatlar tanıyor.
1994 öncesi için 3600 günle erken emeklilik
9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan kişiler, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 gün prim şartlarını tamamladığında kısmi emeklilik hakkı elde edebiliyor. Bayanlarda yaş sınırı 50, erkek sigortalılarda ise elli beş olarak belirleniyor. Kesintili çalışma geçmişi olanlar için bu formül avantajlı bir seçenek sağlıyor.
2008 girişlilere 4500 prim günü modeli
2000 ve sonrası sigorta başlangıcı olan sigortalılar için erken emeklilik şartları daha ağır. Bu kişiler, 4.500 gün prim ve 25 yıl çalışma ile emekli olabiliyor. Kadınlar 58 yaşında, erkekler 60 yaşında emekliliğe ulaşabiliyor. Bu sistem, düzenli prim ödeyen ancak uzun hizmet süresine ulaşmakta zorlanan vatandaşlara önemli bir avantaj sağlıyor.
2018 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlar için 5400 günlük model
2008’den sonra SGK kaydı açılanlar için en ağır kısmi emeklilik şartları geçerli. Bu grupta yer alan kişiler için 5.400 günlük prim ve 25 yıl sigortalılık süresi gerekli. Kadınlar 58, erkek sigortalılar 60 yaşında emeklilik hakkı kazanabiliyor.
Engelli vatandaşlara özel erken emeklilik hakları
Engelli çalışanlara özel emeklilik
En az yüzde 40 sağlık raporu sahip olan çalışanlar, vergi indirimi hakkı ile yaşa takılmadan emekliliğe hak kazanabiliyor. Prim günü ve sigortalılık süresi, rapor yüzdesine göre değişiyor:
– %40 ila %49 arası için 18 yıl ve 4.100 gün,
– %50–59 arası için 16 yıl ve 3700 gün,
– %60 üstü için on beş yıl ve 3960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilikte sağlık raporu şart
İş gücünün büyük kısmını kaybeden çalışanlar, resmî rapor ile 1800 prim günü üzerinden emekliliğe başvurabiliyor. Bu uygulama, sadece iş gücü kaybı kalıcı olan kişiler için geçerli. Emeklilikten sonra yeniden işe başlama durumunda emekli aylığı kesiliyor.
Engelli çocuğu olan annelere destek
Bakım yükü taşıyan kadın sigortalılar için özel bir avantajlı sistem uygulanıyor. Bu kadınların prim günlerine her yıl için %25 artış sağlanıyor. Aynı zamanda bu eklenen günler, emeklilik yaş hesabından eksiliyor. Böylece kadınlar daha erken emeklilik fırsatı kazanıyor.
Emeklilik stratejisi nasıl olmalı
-
Emeklilik yaşınızı, sigorta başlangıç tarihinize göre hesaplayın.
-
Eksik primlerinizi, doğum, askerlik veya yurtdışı borçlanmasıyla doldurun.
-
Engelliyseniz, malulen emeklilik gibi ek avantajları inceleyin.
-
Engelli evladınız bulunuyorsa, ek prim avantajlarından yararlanarak emeklilik yaşınızı öne çekebilirsiniz.